De inrichting van een Spaans huis.
De schilderkunst en het theater uit de zestiende en zeventiende eeuw kunnen ons een zeker idee geven hoe de inrichting van het huis van een welvarende Spanjaard er uit zag, doch de weergave van de kunstenaars uit die tijd was niet altijd even betrouwbaar. Waarschijnlijk betrouwbaarder zijn de kronieken over de zeden van die tijd, zoals Dia de fiesta por la tarde van Don Juan de Zabaleta.
zeventiende eeuws huis
,Santillana del Mar.
Silla de Caderas 16e eeuw
.In deze zedenschets wordt de geschiedenis beschreven van een rijke vrouw uit de Spaanse middenklasse, met al haar aristocratische verlangens. De bezoeker wordt geleid door de verschillende vertrekken van een zestiende eeuws huis. Allereerst komt men in een ontvangsthal, waar gewoonlijk enige banken en stoelen staan. Nadere beschouwing leert echter dat het hier niet zozeer om banken gaat, dan wel om kisten met fraai gebeeldhouwde ruggen, die dienst doen als banken .De stoelen, meestal fraileros (monniksstoelen) hebben lederen zittingen en ruggen. Van de ontvangsthal komt men in een wachtkamer. Langs de muren staan weer enige fraileros. Het vertrek is verluchtigd met schilderijen. Zijn de ruimten tot nu toe nog wat spaarzaam gemeubileerd, thans volgen steeds mooier ingerichte gastenkamers. Aan de wanden hangen Vlaamse tapisserieën met, al naar gelang de smaak van de gastheer, religieuze of profane voorstellingen. Op de vloeren liggen kleurrijke oosterse kleden met ornamenten of florale motieven. In het midden van een gastenvertrek staat een brasero, een metalen schaal in een houten console. De schaal is gevuld met gloeiende houtskool en dient om de kamer op temperatuur te houden. Braseros zijn er in vele uitvoeringen. Eenvoudige modellen hebben een uitvoering van hout en zijn rond of achthoekig van vorm. Bij de luxere uitvoeringen zijn zowel schaal als voet van koper, of zelfs geheel van massief zilver. Een dergelijke statusverhogende uitvoering is uiteraard alleen voor de zeer welgestelden weggelegd. In deze kamers staan lage bankjes met kussens voor de dames. De stoelen zijn voor de heren.
zeventiende eeuwse brassero.
Ook de gewoonte aan veel Europese hoven uit die tijd om ontvangstzalen te versieren met overbodig luxueuze bedden met baldakijnen wordt hier teruggevonden. Het gaat hier om een overblijfsel uit een tijd, die geen onderscheid maakte tussen woon- en slaapvertrekken. Aan het eind van de middengang aangekomen, bevindt men zich in de mooiste kamer van het, voor die tijd, van alle gemakken voorziene huis. In deze kamer worden dan ook de belangrijkste gasten ontvangen. In het midden van dit vertrek bevindt zich een grote tafel. Een of twee kisten zijn tegen de wand aan gezet, en er zijn twee braseros en een bankje. Bij de ramen staan kleinere tafels met enige fraileros. Tegen een andere muur staan kasten, dan wel een kast en een bargueño (schrijfmeubel), terwijl verder in het vertrek hier en daar langs de wand nog enkele fraileros staan.Opvallend is, dat de tafel zo prominent in het midden staat, terwijl de stoelen en de overige meubelen zich langs de muren bevinden. Daardoor komen aan de ene kant de sobere vormen van de tafel beter uit, terwijl daarnaast het interieur een doorzichtig karakter behoudt.
Drie voorbeelden van
zeventiende eeuwse Fraileros. (coll. Matthieu scheepens.)
MATTHIEU SCHEEPENS, beëdigd taxateur in 17e eeuwse Spaanse meubelen.
 |